In 2022 stelde de GBA ook alles in het werk om haar doelgroepen te sensibiliseren.


Kinderen en jongeren: www.ikbeslis.be

De wereld staat niet stil, maar verandert voortdurend. Dit creëert nieuwe mogelijkheden en uitdagingen. Vandaag nemen technologische ontwikkelingen met en voor de verwerking van persoonsgegevens een belangrijke plaats in, ook in de leefwereld van kinderen en jongeren.

‘ik beslis’ is dan ook gefundeerd op het idee dat de bescherming van de privacy van onze kinderen en jongeren pas dan kan slagen op voorwaarde dat zij zich bewust zijn van dit belang.

Daarom zijn alle activiteiten van ‘ik beslis’ erop gericht jongeren te tonen hoe ze zich een privacy-vriendelijke attitude eigen kunnen maken.

Het centrale informatieproduct van ‘ik beslis’ is haar website www.ikbeslis.be. Deze website bevat informatie rond de bescherming van persoonsgegevens op maat van verschillende doelgroepen: jongeren, ouders en leerkrachten.

Samen met Gustave de Egel, ontdekken jongeren er hoe ze hun hun persoonsgegevens beter kunnen beschermen.

Hoewel het informeren van jongeren over gegevensbescherming een belangrijke taak van de GBA is, in die mate zelfs dat ze expliciet is opgenomen in bij wetgeving bepaalde GBA-takenpakket (art. 22 §1 3° WOG en art.57 1. b) AVG), stelt de GBA vast dat het jaar na jaar moelijker wordt om via ik beslis nieuwe thema’s, informatiecampagnes, lesmateriaal, ... te ontwikkelen omwille van het te kort aan werkingsmiddelen. In deze context van behoeftigheid steunt de werking van ik beslis eigenlijk volledig op “vrijwilligers” in de zin dat werkgroep rond ik beslis uit GBA-medewerkers bestaat die taken in verband met ik beslis bovenop hun gewone takenpakket uitvoeren. In december 2022 heeft de GBA een kaderuitbreiding kunnen verkrijgen om een agent op “ik beslis-projecten” in te zetten, hetgeen positief is.  

Met nieuw lesmateriaal wenst het Ik Beslis team leerlingen ertoe aan te zetten kritisch te kijken naar het privacydebat en wenst zij hun een aantal inzichten bij te brengen waarmee ze voor zichzelf kunnen uitmaken hoeveel belang ze hechten aan de bescherming van hun persoonsgegevens.

Mensen, jongeren in het bijzonder, begrijpen niet altijd begrijpen waarom privacy- en gegevensbescherming belangrijk is, omdat de gevolgen van het beknibbelen op privacy- en gegevensbescherming niet altijd even direct zichtbaar zijn, terwijl de gevolgen van bijvoorbeeld een verkeersongeval direct duidelijk zijn. Het is dus belangrijk om bewust te zijn van de vaak in het heden nog onzichtbare gevolgen op langere termijn van een beknotten van privacy (wat met de toegang tot werk in het geval dat foto's uit de puberteit vrijgegeven zijn). We willen via dit materiaal aanreiken waarmee jongeren zelf ontdekken welke de vaak subtiele en niet onmiddellijk waarneembare gevolgen zijn van een steeds beperktere privacy- en gegevensbescherming  en wat hun rechten zijn (recht op gegevenswissing/vergetelheid).

Inderdaad, het Ik Beslis team koos ervoor om geen kant-en-klaar lespakket te ontwikkelen, maar voldoende ruimte te laten voor de eigen inbreng van de leerkracht. In plaats daarvan publiceerde zij een pedagogische en inspirerende lessenpakket. Dit document diende immers eerder om voldoende inspiratie en materiaal te kunnen aanreiken om lessen rond het belang van privacy en gegevensbescherming naar eigen smaak en inzicht op te bouwen.

De manier waarop “ik beslis” de voorbije jaren is vormgegeven, heeft voor een enorme impact gezorgd bij deze doelgroep. Zo heeft de GBA via ik beslis verschillende awards gewonnen die aantonen dat het werk van “ik beslis” gewaardeerd wordt. Verder heeft “ik beslis” langs Vlaamse zijde ook het “watwat”- label verkregen, een erkenning dat gegeven wordt aan informatieprojecten met informatie op maat van de leefwereld van jongeren en gebracht in een voor hen toegankelijke en begrijpbare vorm. De website van ik beslis is uitgegroeid tot één van de belangrijkste informatiekanalen van de GBA. Het aantal bezoeken aan de ik beslis-website ligt op bepaalde momenten hoger dan het aantal bezoeken aan de algemene GBA-website. Verder komen er ook bijna dagelijks bestellingen binnen voor les- en informatiemateriaal aangeboden door “ik beslis” (affiches, folders, ...) en vragen verschillende uitgeverijen van schoolboeken de toestemming om bepaalde informatie in hun lesmateriaal te mogen opnemen.

In 2022 werd bijvoorbeeld ook nog specifiek aan een radioprogramma deelgenomen van de Franstalige openbare omroep rond het recht op afbeelding van jongeren. Verder werd ook geholpen met teksten voor een andere (jongeren)website.


Het ruime publiek

De Eerstelijnsdienst combineert twee bevoegdheden: Enerzijds, het behandelen van verzoeken om informatie, bemiddeling en klachten, en anderzijds, een bewustmakingsmissie van het belang van gegevensbescherming.

De Eerstelijnsdienst speelt een centrale rol in de GBA en vormt de schakel tussen gegevensbescherming en individuele personen. In 2022 heeft de dienst 604 klachten, 2.925 informatieaanvragen en 177 bemiddelingsverzoeken ontvangen. Achter elk van deze verzoeken gaat een breed scala van doelgroepen schuil, van de burger tot de bedrijfsjurist, van de academische onderzoeker tot de politieke leider.