2014
Publicatie werkgroep artikel 29 voor de bescherming van persoonsgegevens betreffende zoekmachines
Op woensdag 26 november hebben de Europese gegevensbeschermings-autoriteiten, verenigd binnen de werkgroep artikel 29, de richtlijnen vastgelegd met het oog op de toepassing van de uitspraak van het Hof van justitie van de EU. Deze richtlijnen bevatten de gemeenschappelijke verklaring van de uitspraak alsook de gemeenschappelijke criteria waarvan de gegevensbeschermings-autoriteiten gebruik zullen maken bij het indienen van een klacht.
Doel van dit document
Dit document wil informatie verstrekken over de manier waarop de Europese gegevensbeschermingsautoriteiten (DPA), verenigd binnen de werkgroep “artikel 29”, het arrest van het Hof van Justitie van de EU in de affaire “Google Spain en Google Inc en V. AEPD en Mario Costeja” c-131/12, zal toepassen. Dit document moet samen gelezen worden met de lijst waarin de gemeenschappelijke criteria zijn opgenomen, die de DPA zullen toepassen wanneer zij de aan hen gerichte klachten behandelen die betrekking hebben op het feit dat zoekmachines weigeren zoekresultaten te verwijderen. De lijst met criteria moet worden gezien als een hulpinstrument bij het besluitvormingsproces van de DPA. Het criterium zal overeenkomstig de nationale wetgeving worden toegepast. Geen enkel criterium op zich, is doorslaggevend. De lijst met criteria is niet exhaustief en evolueert in de tijd naargelang de ervaringen van de DPA.
Zoekmachine als verantwoordelijke voor de verwerking
De uitspraak van het Hof erkent dat de operatoren van zoekmachines persoonsgegevens verwerken en dat ze beschouwd worden als verantwoordelijken voor de verwerking als bedoeld in artikel 2 van de Richtlijn 95/46. De persoonsgegevensverwerking die wordt verricht in het kader van een activiteit van een zoekmachine, is verschillend en gaat verder dan de verwerkingen die uitgevers of andere websites verrichten.
Een rechtvaardig evenwicht tussen grondrechten en belangen
Het Hof stelt :”gelet op de potentiële ernst van inmenging in het grondrecht op de bescherming van privacy en persoonsgegevens die deze verwerking zou kunnen veroorzaken, zullen de rechten van de betrokken persoon in beginsel opwegen tegen het economische belang van de zoekmachine en het belang van de internetgebruikers om via een zoekmachine toegang te hebben tot informatie van persoonlijke aard”. Toch moeten de verschillende rechten en belangen aan elkaar worden afgewogen. Het resultaat kan immers afhankelijk kan zijn van de aard en de gevoeligheid van de verwerkte gegevens enerzijds en anderzijds het belang van het publiek om toegang te hebben tot bijzondere informatie. Het belang van het publiek wordt aanzienlijk groter als de betrokken persoon een rol speelt in het openbare leven.
De verwijdering van zoekresultaten hebben beperkte impact op de toegang tot de informatie
In de praktijk blijkt dat een verwijdering van zoekresultaten een zeer beperkte impact heeft op de individuele rechten vrije meningsuiting en toegang voor de gebruikers tot de zoekmachines. De DPA zullen wanneer zij de toestand evalueren, systematisch rekening houden met het belang van het publiek om de informatie te kennen. Als blijkt dat het belang van het publiek opweegt tegen de rechten van de betrokken persoon, is het niet aangewezen de zoekresultaten te verwijderen.
De informatie wordt niet verwijderd uit de oorspronkelijke bron
De uitspraak bepaalt uitdrukkelijk dat het recht uitsluitend invloed heeft op de verkregen resultaten, nadat op naam van een persoon opzoekingen werden verricht en dat het niet noodzakelijk is om de link naar het trefwoordenregister van de zoekmachine te schrappen. De oorspronkelijke informatie blijft altijd toegankelijk via een opzoeking onder elk ander, willekeurig sleutelwoord of via een directe toegang tot de bron.
De betrokken personen zijn niet verplicht om contact op te nemen met de oorspronkelijke website
De betrokken personen zijn niet verplicht om contact op te nemen met de oorspronkelijke website om hun rechten ten aanzien van zoekmachines uit te oefenen. De privacywet is immers van toepassing op de zoekmachine die handelt als verantwoordelijke voor de gegevensverwerking. Bijgevolg moeten de betrokken personen hun rechten uitoefenen overeenkomstig de bepalingen van de Richtlijn 95/46 en meer in het bijzonder, de nationale wetten die deze bepalingen toepassen.
De betrokken personen mogen om een verwijdering van zoekresultaten verzoeken
Volgens de EU-wet, heeft “iedereen” recht op gegevensbescherming. De DPA zullen in beginsel aandacht besteden aan de klachten van personen die manifest banden hebben met de Europese Unie, bijvoorbeeld als de betrokkene een inwoner is van de Lidstaten van de Europese Unie of er verblijft.
Territoriale gevolgen van een beslissing om zoekresultaten te verwijderen
Opdat de betrokken personen er zeker van kunnen zijn dat hun rechten - als omschreven in de uitspraak van het Hof – volledig worden uitgevoerd, moet de beslissing om zoekresultaten te verwijderen, garant staan voor een reële en volledige bescherming van de rechten van de betrokken personen en ervoor zorgen dat de Europese wetgeving niet kan omzeild worden. Om de rechten van de betrokken personen afdoende te garanderen overeenkomstig de uitspraak van het Hof, volstaat het bijvoorbeeld niet om de verwijdering van het zoekresultaat te beperken tot de domeinen van de Europese unie op grond van het feit dat gebruikers eerder geneigd zijn om via hun nationaal domein zoekmachines te gebruiken. In de praktijk betekent dit dat elke verwijdering van zoekresultaten ook op alle domeinen.com moet worden uitgevoerd.
Kennisgeving aan het publiek van de verwijdering van specifieke links
Aan de gebruikers van zoekmachines uitleggen dat de resultatenlijst van hun opzoekingen onvolledig is omwille van het feit dat de Europese wetgeving inzake gegevensbescherming werd toegepast, berust op geen enkele juridische verplichting. Dit is uitsluitend aanvaardbaar als die informatie op zodanige wijze wordt aangeboden dat de gebruikers er in geen geval kunnen uit afleiden dat een welbepaalde, individuele persoon heeft verzocht om de hem betreffende zoekresultaten te verwijderen.
De website-uitgever inlichten over de verwijdering van specifieke links
In principe moeten de zoekmachines de webmasters van websitepagina’s waarop de verwijdering betrekking had, niet inlichten over het feit dat bepaalde websitepagina’s ingevolge specifieke opzoekingen, niet langer toegankelijk zijn via de zoekmachine. in de Europese wetgeving inzake persoonsgegevensbescherming is voor een dergelijke kennisgeving in geen enkele wettelijke grond voorzien.
In bepaalde gevallen willen de zoekmachines - vooraleer ze beslissen om de zoekresultaten te verwijderen - over die specifieke verzoeken contact opnemen met de uitgever zodat ze meer informatie ter beschikking hebben om de toestand van dit verzoek te evalueren.
Gezien de belangrijke rol van zoekmachines in de verspreiding en toegankelijkheid van informatie die op het internet wordt gepost, de gerechtvaardigde verwachtingen van de webmasters met betrekking tot de zoekresultaten over informatie én het tonen van die resultaten op verzoek van de gebruikers, wil de werkgroep de zoekmachines nadrukkelijk aanmoedigen om hun lijst met verwijderde zoekresultaten te publiceren alsmede om meer gedetailleerde statistieken bekend te maken.
Vragen? Contacteer Sarah Boulerhcha, communicatieverantwoordelijke
+32 (0)2 274 48 08 of +32(0)473 85 15 97