2022
Onderzoek "cookies op perssites": Roularta beboet
De GBA maakt vandaag bekend dat zij een boete van 50.000 euro heeft opgelegd aan de persgroep Roularta voor het beheer van cookies op de websites levif.be en knack.be. De boete heeft vooral betrekking op de wijze van verzamelen van de toestemming van de gebruiker voor het plaatsen van cookies op zijn apparaat, die niet aan alle voorwaarden van de AVG voldoet. Dit is de eerste beslissing die de GBA neemt naar aanleiding van het thematische onderzoek dat de Inspectiedienst heeft ingesteld naar het beheer van cookies op de meest populaire Belgische perssites.
Regels op het gebied van cookies
Cookies zijn "minibestanden" die kunnen worden gebruikt om informatie te verzamelen of op te slaan over hoe u zich gedraagt op een website en/of op uw apparaat. Personen die verantwoordelijk zijn voor websites die cookies willen plaatsen of lezen moeten om dit te doen vooraf de toestemming van de gebruiker vragen, tenzij de cookies strikt noodzakelijk zijn (om de gebruiker een dienst te verlenen waarom hij uitdrukkelijk heeft verzocht of voor de goede technische werking van een website).
De GBA herinnert eraan dat om geldig te zijn in de zin van de AVG, een toestemming aan bepaalde strikte voorwaarden moet voldoen. Zij moet met name geïnformeerd (de uitgever van de site moet u duidelijk informeren over de geplaatste cookies, hun doel, enz.), ondubbelzinnig (de toestemming moet het resultaat zijn van een duidelijke actieve handeling, zij mag bijvoorbeeld niet worden afgeleid uit het feit dat u het navigeren voortzet), vrijelijk (de gebruiker mag geen negatieve gevolgen ondervinden als hij de toestemming weigert), en specifiek worden gegeven (men stemt in met een goed gedefinieerde gegevensverwerking, wat betekent dat de gebruiker de mogelijkheid moet hebben om voor bepaalde soorten cookies wel zijn toestemming te geven en voor andere niet). Meer bijzonderheden over de regels inzake cookies zijn beschikbaar in ons thematische dossier "cookies".
Vastgestelde schendingen bij de toestemming
De toestemming voor de verwerking van persoonsgegevens via cookies op de websites levif.be en knack.be kon niet geldig zijn, omdat niet aan alle noodzakelijke voorwaarden was voldaan. In het bijzonder wat betreft:
- Voorafgaande toestemming: een zestigtal cookies (die niet strikt noodzakelijk zijn) werden door deze websites op het apparaat van de gebruiker geplaatst, zelfs voordat de gebruiker daarvoor toestemming had gegeven;
- Informatie voor de gebruiker: de groep was nalatig wat betreft het verstrekken van informatie over cookies aan de gebruikers van zijn websites;
- Ondubbelzinnige toestemming: de vakjes voor toestemming voor de installatie van cookies door derde partijen waren reeds vooraf aangevinkt. Toestemming moet het gevolg zijn van een actieve handeling en kan dus niet worden beschouwd als "standaard" gegeven.
Bovendien kon de toestemming niet zo gemakkelijk worden ingetrokken als zij was gegeven.
De GBA heeft er in haar beslissing ook op gewezen dat "statistische" cookies (die onder andere het doel hebben na te gaan hoeveel mensen een website bezoeken) in principe niet als "strikt noodzakelijk" kunnen worden beschouwd, en voordat zij worden geplaatst moet dus ook de toestemming van de gebruiker worden gevraagd.
De Geschillenkamer van de GBA heeft dan ook besloten om Roularta een boete van 50.000 euro op te leggen.
Roularta kan tegen deze beslissing beroep aantekenen.
Hielke Hijmans, Voorzitter van de Geschillenkamer: "De vastgestelde schendingen in dit dossier hebben betrekking op de pijlers van de AVG, zoals het informeren van de betrokkenen en de geldigheid van de rechtsgrond die is gebruikt om de gegevens te verwerken. Cookies zijn alomtegenwoordig op het internet. Voor de bescherming van de gegevens van de online gebruikers is het dan ook van cruciaal belang dat zij door de uitgevers van websites op transparante wijze worden geplaatst, in overeenstemming met de geldende regels."
Het eerste thematische onderzoek van de GBA
De GBA had besloten om een onderzoek in te stellen naar het gebruik van cookies op de populairste Belgische perssites. Haar Inspectiedienst heeft dus 20 verschillende websites onder de loep genomen (een volledige lijst is beschikbaar op bladzijde 2 van beslissing 85/2022). Beslissing 85/2022 van vandaag heeft betrekking op slechts een deel van het onderzoek. De Geschillenkamer bestudeert momenteel andere dossiers in het kader van deze inspectie.
Peter van den Eynde, Inspecteur-generaal: "Om de gegevens van de burger zo goed mogelijk te beschermen, hebben wij in 2019 beslist om niet alleen reactief, op basis van de klachten die wij ontvangen, maar ook op meer proactieve wijze op te treden door sectoriële en thematische onderzoeken in te stellen. Daarom hebben wij een onderzoek ingesteld naar het beheer van cookies door sites die a priori veel door Belgen worden bezocht, namelijk de sites van de grote populaire Belgische media. Uiteraard kunnen dergelijke algemene onderzoeken in de toekomst enkel worden uitgevoerd als het parlement ons voldoende middelen en personeel ter beschikking stelt."