Gezondheidsgegevens
De AVG verbiedt in principe de verwerking van persoonsgegevens met betrekking tot de gezondheid. Gezien hun belang beschouwt de AVG ze als 'gevoelige gegevens'. Er zijn echter uitzonderingen.
De uitvoering van het contract is als dusdanig geen geldige uitzondering. De werknemer zal schriftelijk toestemming moeten geven voor de verwerking van dergelijke gegevens of de verwerking moet om zwaarwegende redenen van algemeen belang noodzakelijk zijn.
Denk bv. aan de gezondheidscontrole op het werk, de controlegeneeskunde, ongevallen op het werk, ...
Gezien de betrokken werknemer zijn instemming 'vrij' moet kunnen geven en deze ook steeds moet kunnen intrekken, is het moeilijk de toestemming te beschouwen als een rechtmatige basis in een arbeidsrelatie waarbij de werknemer onder het gezag van de werkgever staat.
De wetgever heeft daarom voorzien in een verbod voor de potentiële of huidige werkgever deze toestemming te gebruiken als basis voor de verwerking van (gevoelige) gegevens met betrekking tot de gezondheid van zijn werknemers, tenzij het de bedoeling is deze werknemers een voordeel toe te kennen.
De AVG legt tamelijk strikte verplichtingen op aan bedrijven die gezondheidsgegevens verwerken. Deze bedrijven moeten:
- Een functionaris voor gegevensbescherming of DPO aanstellen;
- Een verwerkingsregister bijhouden;
- Een risicoanalyse uitvoeren;
Hoewel de werkgever verplicht is alle noodzakelijke maatregelen te treffen voor de gezondheid en het welzijn van zijn werknemers op de werkplek, is de arbeidsgeneesheer verantwoordelijk voor het onderwerpen van (toekomstige) werknemers aan een gezondheidsonderzoek en om te bepalen of ze (nog) geschikt zijn voor de uitoefening van hun beroep. Hij zal zich beperken tot het informeren van de werkgever of een werknemer al dan niet arbeidsgeschikt is, zonder hem informatie te geven over enige ziekte of aandoening. De werkgever heeft ook geen toegang tot de gezondheidsdossiers van zijn werknemers.
In principe mag een werkgever een kandidaat-werknemer niet ondervragen over zijn gezondheidstoestand. Discriminatie op basis van de huidige of toekomstige gezondheidstoestand is namelijk verboden. De toekomstige werknemer is dus niet verplicht vragen over zijn gezondheidstoestand te beantwoorden.
Voor bepaalde functies, zoals die van een politieagent, maakt het gezondheidsonderzoek echter deel uit van de selectieprocedure. Dit onderzoek vindt echter pas plaats aan het einde van de selectieprocedure en kan niet worden gebruikt om een keuze te maken. Uiteraard kunnen alleen die gezondheidsgerelateerde gegevens worden geanalyseerd die relevant zijn voor de specifieke functie.
Wanneer een werknemer met ziekteverlof is, kan een controlearts op verzoek van de werkgever nagaan of de betrokkene werkelijk arbeidsongeschikt is wegens ziekte of ongeval en dus rechtmatig afwezig is van het werk. De controlearts kan de werkgever alleen informeren over de staat van de arbeidsongeschiktheid (of de afwezigheid ervan) en over de vermoedelijke duur van de arbeidsongeschiktheid, maar hij mag de diagnose niet meedelen. De werkgever kan dus niet actief informatie bij de werknemer zelf verzamelen om de oorzaken van zijn arbeidsongeschiktheid te achterhalen.
Bovendien heeft de werknemer, in tegenstelling tot zijn werkgever, altijd het recht het patiëntendossier te raadplegen en er een kopie van te krijgen.De arbeidsgeneesheer en de controlearts zijn gebonden aan het beroepsgeheim. Medische informatie doorgeven aan derden is verboden, tenzij dit wettelijk verplicht is. Ze moeten de vereiste technische en organisatorische maatregelen treffen om de persoonsgegevens te beschermen tegen een accidentele of niet-toegestane vernietiging, tegen het accidentele verlies en tegen de wijziging, toegang of elke andere niet-toegestane verwerking van de persoonsgegevens.
Als de werknemer arbeidsongeschikt is (ziek), moet hij in principe een medisch attest aan zijn werkgever bezorgen.
Het deel van het medisch attest dat bestemd is voor de werkgever wordt ingevuld door zowel de werknemer als zijn behandelende arts. Het bevat de identificatiegegevens van de werknemer, de reden van de arbeidsongeschiktheid in algemene zin (ziekte, ongeval, zwangerschap enz.), de vermoedelijke duur van de arbeidsongeschiktheid, of de werknemer al dan niet gemachtigd is de woning te verlaten tijdens zijn arbeidsongeschiktheid en het stempel van de behandelende arts. In het deel van het medisch attest dat is voorbehouden aan de controledienst wordt ook de diagnose vermeld.
De vermelding van de diagnose van de behandelende arts en de vermelding van zijn specialiteit (als hij een specialist is) op het deel van het medisch attest dat enkel naar de controledienst wordt gestuurd, zijn in overeenstemming met de AVG. Deze verwerking is met name noodzakelijk om te voldoen aan de specifieke rechten en verplichtingen van de verwerkingsverantwoordelijke op het gebied van het arbeidsrecht, in dit geval het controlerecht van de werkgever in het kader van de arbeidsongeschiktheidsregeling.
Het is ook mogelijk een medisch attest af te geven zonder vermelding van het specialisme van de zorgverstrekker om geen informatie over de oorzaken van de ziekte te onthullen.