eID voorleggen

De wet regelt de gevallen waarin een overheidsinstantie of een overheidsfunctionaris kan eisen dat u uw identiteitskaart laat zien. Het gaat om de volgende gevallen:

• Vordering van een officier van de bestuurlijke of gerechtelijke politie;
• Bij het afleggen van een verklaring of het aanvragen van een certificaat bij een overheidsinstantie;
• Bij een interventie van een gerechtsdeurwaarder belast met de betekening van een dagvaarding van justitie;
• In het algemeen wanneer een overheidsinstantie de noodzaak van het vaststellen van uw identiteit rechtvaardigt.

In de andere gevallen kan alleen worden verzocht om uw identiteitskaart te tonen en dit uitsluitend wanneer een dergelijke identificatie relevant is. Zo zou een administratie in strijd zijn met de AVG als zij u zou vragen zich te identificeren om u toegang te geven tot een deel van haar website dat wetgeving of openbare informatie verspreidt. Bovendien, wanneer een openbare dienst beschikbaar wordt gesteld via een applicatie die het elektronisch lezen van uw identiteitskaart vereist, vereist de wet dat u een alternatief wordt geboden waarbij het gebruik van een elektronische identiteitskaart niet nodig is. Als een administratie een webportaal heeft waar persoonlijke certificaten kunnen worden verkregen, moet er dus altijd een fysiek loket beschikbaar blijven voor burgers die zich niet elektronisch willen of kunnen aanmelden.

Particuliere ondernemers kunnen onder bepaalde omstandigheden een persoon vragen om zijn of haar identiteitskaart te laten zien. In sommige gevallen zijn zij verplicht de persoon te identificeren voor wie zij een dienst verlenen of zullen verlenen.

Alleen als uw identificatie noodzakelijk is voor een duidelijke en precieze reden die u wordt meegedeeld, kan een dergelijk verzoek aan u worden gedaan.

Bovendien kunnen actoren uit de privésector u niet verplichten om uw identiteitskaart voor te leggen, tenzij dit uitdrukkelijk door de wet is toegestaan,  Het zijn immers geen overheidsinstanties of politieagenten.

Inderdaad, alleen de twee volgende gevallen laten de actoren van de privésector (winkelier, privébibliotheek, verhuurder, bankier...) toe om uw identiteitskaart te lezen:

• het verkrijgen van uw voorafgaande, vrije, specifieke en geïnformeerde toestemming, en
• het bestaan van een wettelijke bepaling die hen verplicht uw identificatiegegevens te verzamelen met behulp van uw identiteitskaart.

U hebt uw vrije, specifieke en geïnformeerde toestemming gegeven

Duidelijke en precieze informatie over de details van de verwerking van uw gegevens moet, indien u daarmee instemt, aan u zijn meegedeeld. Indien u weigert uw identiteitskaart al dan niet elektronisch te laten lezen, moet de dienst waarvoor u dit wordt gevraagd, nog steeds aan u worden verleend. Er kunnen geen negatieve gevolgen voor u voortvloeien uit uw weigering.

Bovendien, wanneer een voordeel of dienst aan u wordt aangeboden via een applicatie die het gebruik van uw kaart vereist, moet u een alternatief worden aangeboden waarbij  het gebruik van uw identiteitskaart niet nodig is.

Een wettelijke bepaling vereist dat uw identiteitskaart wordt gevraagd

De wet verplicht bepaalde actoren uit de privésector soms om uw identificatiegegevens te verzamelen door middel van uw identiteitskaart of om een fotokopie of een elektronische kopie van uw identiteitskaart te maken. Twee voorbeelden:

• De anti-witwaswet verplicht verschillende professionals zoals banken, kredietinstellingen of verzekeraars om een kopie, in papieren of elektronische vorm, van de identiteitskaart van hun nieuwe klanten te nemen. Het doel is voorkomen dat rekeningen worden geopend of grote bedragen worden overgemaakt onder valse namen of pseudoniemen, wat het witwassen van geld zou vergemakkelijken.
• Het Koninklijk Besluit van 14 maart 2022 betreffende de postdiensten geeft de aanbieder van postdiensten de bevoegdheid om de identiteit te verifiëren van geadresseerden van een ingeschreven zending (zoals een aangetekende zending) of van hun gevolmachtigde. Om te kunnen aantonen dat de identiteit van de geadresseerde of zijn gevolmachtigde wel degelijk werd gecontroleerd, neemt de aanbieder van postdiensten een handgeschreven, fotografische of elektronische kopie van het identiteitsbewijs.

Indien iemand uit de privésector u verplicht uw identiteitskaart te tonen of uw kaartgegevens te laten lezen, moet hij u duidelijk informeren over de wettelijke bepaling die hem verplicht dit te doen, naast de details van de verwerking die hij met uw gegevens zal verrichten.

Kan de persoon met wie u een contract afsluit u vragen om uw identiteitskaart te lezen?

Ondanks het feit dat de AVG geen enkele reden ziet om a priori de mogelijkheid uit te sluiten om uw identiteitskaart te laten lezen bij het afsluiten van contracten waarvan de uitvoering opeenvolgende diensten vereist, zoals een huurcontract, een abonnementscontract voor een spelotheek of een bibliotheek of een contract voor de huur van apparatuur, heeft de wetgever anders beslist door het lezen en registreren van uw kaartgegevens te beperken tot de twee voorgaande gevallen, met uitzondering van de gevallen van vordering door de autoriteiten en de ambtenaren.

Aan de andere kant vereisen contracten die onmiddellijk worden uitgevoerd, zoals verkoopscontracten, a priori en over het algemeen geen identificatie van de klant. Een bakker heeft bijvoorbeeld geen reden om je identiteit te kennen als je brood van hem koopt.