2021
De GBA schort de maatregel op waarbij de vaccinatiestatus wordt gecontroleerd bij een aanwerving in een ziekenhuisnetwerk
De GBA bevestigt vandaag een voorlopige maatregel tijdelijk op te schorten die erin bestaat de vaccinatiestatus van sollicitanten te verifiëren met het oog op hun aanwerving in een ziekenhuisnetwerk. De zorgorganisatie had beroep aangetekend tegen deze voorlopige schorsing, die was bevolen door de Inspectiedienst van de GBA. Na onderzoek van het beroep bevestigt vandaag de Geschillenkamer van de GBA de tijdelijke schorsing.
Volledige vaccinatie als voorwaarde voor tewerkstelling bij een ziekenhuisnetwerk
Volgens de website van het ziekenhuisnetwerk worden sollicitanten gevraagd of zij gevaccineerd zijn. Indien dit niet het geval is, krijgt de sollicitant bij de aanwerving de mogelijkheid zich te laten vaccineren. In geval van weigering wordt de sollicitant niet in dienst genomen. De bedoeling van de organisatie zou zijn patiënten en werknemers op deze wijze optimaal te beschermen, hetgeen de GBA op zich uiteraard een prijzenswaardig doel vindt.
De vaccinatietiestatus van een persoon is echter een gezondheidsgegeven. Gezondheidsgegevens zijn bijzonder gevoelig en mogen daarom slechts in een zeer beperkt aantal gevallen worden verwerkt, en in dit geval a priori alleen op basis van een wettelijke bepaling die dit toestaat. Maar zoals het ziekenhuisnetwerk zelf op zijn eigen website lijkt aan te geven, en uitlegt dat het "vooruitloopt op de wet", bestaat er momenteel geen wettekst die vaccinatie tegen Covid-19 verplicht stelt, of controle daarop toelaat.
Hoewel de organisatie aanvoert dat er geen persoonsgegevens worden verwerkt om de vaccinatiestatus van sollicitanten te controleren (en dat het zou gaan om een eenvoudig "mondeling verzoek” ), is de Geschillenkamer van oordeel dat het feit dat vaccinatie een voorwaarde is voor tewerkstelling, de facto een scheiding impliceert tussen "gevaccineerde en niet-gevaccineerde" sollicitanten, en derhalve een verwerking als bedoeld in de AVG (Algemene verordening gegevensbescherming).
Risico op "ernstige, onmiddellijke en moeilijk te herstellen" schade volgens de Inspectiedienst
De Inspectiedienst heeft daarom de tijdelijke opschorting gelast van de verificatie door dit ziekenhuisnetwerk van de vaccinatiestatus bij een aanwerving, aangezien dit aanleiding geeft tot ernstige, onmiddellijke en moeilijk te herstellen schade. Deze praktijk heeft immers materiële (financiële schade) en immateriële (verhinderen om te kunnen werken) gevolgen voor de sollicitanten.
De zorgorganisatie is in beroep gegaan bij de Geschillenkamer van de GBA, die vandaag heeft besloten de beslissing van de Inspectiedienst te bevestigen en dus de tijdelijke opschortingsmaatregel te handhaven.
Hielke Hijmans, Voorzitter van de Geschillenkamer: "Wij begrijpen de motivatie van het ziekenhuisnetwerk, en wij begrijpen dat vaccinatie een essentieel instrument is in de strijd tegen de pandemie, maar de gevoelige aard van gezondheidsgegevens is onderworpen aan een strikt juridisch kader. Als Autoriteit, die belast is met het toezicht op het naleven van de regels inzake gegevensbescherming, is het onze plicht deze regels te doen toepassen. Alleen de wetgever kan de burger (en/of het personeel in de gezondheidszorg) een vaccinatieplicht opleggen, en zo'n verplichting is (nog) niet afdwingbaar."
Voorlopige maatregel van de Inspectiedienst en beroep bij de Geschillenkamer
De voorlopige maatregel is een van de bevoegdheden die de wet aan de Inspectiedienst van de GBA heeft toevertrouwd. De Inspectiedienst kan de voorlopige opschorting, beperking of bevriezing van de verwerking van gegevens bevelen die het voorwerp uitmaken van een onderzoek indien dit noodzakelijk is voor het vermijden van een ernstig, onmiddellijk en moeilijk herstelbaar nadeel. Deze maatregel kan drie maanden bedragen, eenmalig verlengbaar met een nieuwe termijn van maximaal drie maanden.
Er kan tegen deze maatregelen beroep worden aangetekend bij de Geschillenkamer van de GBA. Tot nu toe heeft geen enkele organisatie van deze mogelijkheid gebruik gemaakt.
David Stevens, Voorzitter van de GBA: "Deze uitspraak is een nieuwe mijlpaal voor de GBA. Het is de eerste keer dat de Geschillenkamer zich uitspreekt over een beroep tegen een voorlopige maatregel die is opgelegd door de Inspectiedienst. Ook al hebben wij veel begrip voor de ongetwijfeld nobele doelstellingen, het is onze missie om de bestaande wetgeving toe te passen en zo de privacy van onze burgers te beschermen.”
De GBA herinnert eraan dat de Beslissing 143/2021 betrekking heeft op de maatregel van de Inspectiedienst en niet op de grond van de zaak. De GBA vestigt ook de aandacht op het feit dat ze het belang erkent van de ingezette instrumenten ter bestrijding van de COVID-19 pandemie, en dat haar beslissing alleen betrekking heeft op de juridische elementen van de zaak, en dat zij in geen enkel geval het nut van vaccinatie of nog de vaccinatieplicht beoordeelt.