20 jun
2024

De GBA publiceert haar jaarverslag 2023

2023 was voor de GBA een jaar van vernieuwing. Terwijl enerzijds het directiecomité opnieuw compleet werd door de benoeming van twee nieuwe directeuren in juni, werd anderzijds de wet die haar werking regelt, geamendeerd. 


Vernieuwing en een intensievere interne en externe samenwerking

In 2023 besloot het weer voltallige directiecomité van de GBA zich te richten op een intensievere samenwerking, tussen de GBA-diensten onderling maar ook met externe partners en andere Europese Gegevensbeschermingsautoriteiten.

De verwezenlijking van haar prioriteit "cookies" in 2023 is hier een goed voorbeeld van. In 2023 publiceerde de EDPB (waarin de Europese GBA's zijn verenigd) de werkzaamheden en richtsnoeren over cookies en andere traceringsmiddelen. Parallel aan dit Europese luik stelde de GBA ook een praktisch nalevingssinstrument ter beschikking voor de verwerkingsverantwoordelijken : de cookie checklist, en ze werkte haar thematische webpagina "cookies" bij. Deze inhoud is het resultaat van een nauwe samenwerking tussen alle diensten van de GBA, waarin de verschillende expertises tot één geheel samensmelten. Naast deze bewustmakingsmaatregelen handhaaft de GBA deze regels ook in de praktijk, met name via het werk van haar Geschillenkamer, maar ook door het updaten van de cookiebanners op haar eigen website.

Aangezien de DPO's partners op het veld zijn, ondersteunde de GBA hen ook door deel te nemen aan DPODay, een speciaal aan hen gewijd evenement voor te bereiden (dat plaatsvond in 2024), aandacht te besteden aan de positie van de DPO in haar onderzoeken en in de praktijk de problematiek rond de DPO aan te snijden in de beslissingen van haar Geschillenkamer. De GBA nam ook deel aan de Europese gecoördineerde actie inzake DPO.

Omdat het een belangrijke taak van de GBA is om jongeren bewust te maken van de noodzaak hun gegevens te beschermen, initieerde de Eerstelijnsdienst in 2023 samenwerkingsverbanden met actoren uit het onderwijs onder andere door haar deelname aan een evenement gewijd aan innovaties in het digitaal onderwijs.

De voorzitter van de GBA en de directeur van het Algemeen Secretariaat verschenen ook samen in het Parlement om de ervaring en expertise van de GBA met betrekking tot de ethische en maatschappelijke aspecten van artificiële intelligentie toe te lichten.

De samenwerking binnen de GBA zal in 2024 nog actiever zijn dankzij de stemming eind 2023 van een nieuwe wet die de werking van de GBA regelt.

Op het gebied van sancties droeg de GBA actief bij aan het beslechten van geschillen op EDPB-niveau (met name in zaken tegen TikTok en Meta), maar ze publiceerde ook belangrijke beslissingen op nationaal niveau, zoals de " FATCA "- beslissing over internationale gegevensoverdrachten (in herziening) en de beslissing over het recht op wissing van gegevens uit doopregisters (in behandeling in hoger beroep).

Meer informatie over deze onderwerpen is te vinden in ons Jaarverslag 2023.

Het jaar 2023 in cijfers

Het aantal ontvangen dossiers steeg over het algemeen in 2023, maar vooral het aantal adviesaanvragen steeg het sterkst.  

In 2023 ontving de GBA 694 klachten, tegen 604 in 2022 (+ 15%). Zij heeft ook een stijging van het aantal bemiddelingsverzoeken vastgesteld (214 verzoeken in 2023 vergeleken met 177 in 2022, een stijging van 21%). De belangrijkste onderwerpen van klachten en bemiddelingsverzoeken in 2023 waren direct marketing, foto's en camera's en telecommunicatie (inclusief cookies en sociale media).

De GBA ontving 1 292 meldingen van gegevenslekken (vergeleken met 1 426 in 2022, een lichte daling van 9%). Menselijke fouten blijven de meest voorkomende oorzaak van de gemelde gegevenslekken in 2023 (43% hiervan is te wijten aan fouten), maar " hacking, phishing & malware " neemt een steeds groter aandeel in als oorzaak van gegevenslekken in 2023 (het is de oorzaak van 32% van de lekken in 2023 vergeleken met 25% in 2022).

Tot slot ontving het GBA 611 verzoeken om wetgevingsadvies (tegenover 321 in 2022), een stijging van 90% die onder andere te wijten is aan het einde van de legislatuur en aan een toename van het aantal verzoeken van Vlaamse instanties. Ook moet worden opgemerkt dat de Raad van State alle ontwerpwetgeving met gevolgen voor de gegevensverwerking voorlegt aan de GBA, waardoor de taak van het Kenniscentrum om wetgeving te beoordelen aanzienlijk toeneemt.

Op het gebied van wetshandhaving : de Inspectiedienst startte in 2023 86 onderzoeken op, tegenover 101 in 2022 (waardoor na de Covid-periode naast zijn inspectiebevoegdheden tijd vrijkwam voor zijn auditopdrachten).

De Geschillenkamer van de GBA nam in 2023 171 beslissingen tegen 189 in 2022.

Meer details over deze cijfers vindt u in de rubriek cijfers 2023 van ons jaarverslag, online of in PDF.

Interessante links